Cách khởi động lại Ubuntu | Giải thích chi tiết lệnh khởi động lại và GUI

By 佐川 直弘 | Naohiro Sagawa (運営者)

※記事内に広告を含みます。Amazonアソシエイトとして適格販売により収入を得ています。　

1. Tầm quan trọng của việc khởi động lại Ubuntu và các phương pháp cơ bản

Tầm quan trọng của việc khởi động lại Ubuntu

Khởi động lại Ubuntu là một bước quan trọng để đảm bảo hệ thống hoạt động trơn tru. Đặc biệt, sau khi cập nhật kernel hoặc thay đổi các thiết lập quan trọng của hệ thống, nếu không khởi động lại, các thiết lập mới có thể không được áp dụng. Ngoài ra, trong quá trình vận hành máy chủ, việc khởi động lại định kỳ cũng được khuyến nghị để cải thiện hiệu suất hệ thống và giải quyết lỗi. Khởi động lại đúng cách giúp duy trì sự ổn định của hệ thống và tránh các lỗi hoặc sự cố không mong muốn.

Lệnh khởi động lại cơ bản

Lệnh khởi động lại Ubuntu rất đơn giản. Lệnh phổ biến nhất là:

sudo reboot

Chỉ cần chạy lệnh này, hệ thống sẽ bắt đầu quá trình khởi động lại ngay lập tức. Ngoài ra, có thể sử dụng lệnh shutdown với các tùy chọn bổ sung để thực hiện khởi động lại.

sudo shutdown -r now

Trong lệnh này, tùy chọn -r dùng để chỉ định “khởi động lại”, còn now có nghĩa là thực hiện ngay lập tức.

Quá trình diễn ra khi khởi động lại hệ thống

Trong quá trình khởi động lại, Ubuntu sẽ đóng tất cả các tiến trình đang chạy và xóa bộ nhớ cache của hệ thống. Điều này giúp hệ thống được làm mới và hoạt động trơn tru hơn trong lần khởi động tiếp theo. Mục đích của việc khởi động lại không chỉ đơn giản là tạm dừng hệ thống mà là thực hiện một chu trình khởi động lại hoàn toàn, khác với chế độ tắt máy hoặc chế độ ngủ đông.

2. Chi tiết lệnh khởi động lại và cách sử dụng các tùy chọn

Cú pháp cơ bản của lệnh khởi động lại

Khi khởi động lại, bạn có thể thêm các tùy chọn khác nhau vào lệnh shutdown để kiểm soát chi tiết hơn. Dưới đây là cú pháp cơ bản:

sudo shutdown -r [thời gian] [thông báo]

• -r: Tùy chọn để chỉ định khởi động lại
• [thời gian]: Xác định thời điểm thực hiện khởi động lại (ví dụ: +5 hoặc 23:00)
• [thông báo]: Gửi thông báo đến người dùng khác trên hệ thống

Cách đặt thời gian khởi động lại

Bạn có thể lên lịch khởi động lại vào một thời điểm cụ thể thay vì thực hiện ngay lập tức. Ví dụ, nếu muốn hệ thống khởi động lại sau một khoảng thời gian nhất định, có thể sử dụng:

sudo shutdown -r +10

Lệnh này sẽ khởi động lại hệ thống sau 10 phút. Ngoài ra, cũng có thể đặt giờ cụ thể trong ngày.

sudo shutdown -r 23:00

Lệnh này sẽ khởi động lại hệ thống vào lúc 23:00. Việc lên lịch khởi động lại đặc biệt hữu ích trong quản lý và vận hành máy chủ.

3. Cách khởi động lại bằng giao diện đồ họa (GUI)

Các bước khởi động lại bằng GUI

Trong Ubuntu, bạn có thể khởi động lại hệ thống mà không cần sử dụng dòng lệnh, bằng cách sử dụng giao diện đồ họa (GUI). Cách này đặc biệt hữu ích cho những người không quen với việc nhập lệnh hoặc sử dụng môi trường máy tính để bàn.

1. Nhấp vào menu hệ thống ở góc trên bên phải màn hình.
2. Chọn “Tắt nguồn / Khởi động lại”.
3. Khi cửa sổ bật lên xuất hiện, nhấp vào “Khởi động lại”.

Phương pháp này rất trực quan và thuận tiện cho người dùng mới hoặc những người chủ yếu sử dụng giao diện đồ họa.

Khi nào nên sử dụng GUI hoặc dòng lệnh?

Lựa chọn giữa GUI và dòng lệnh tùy thuộc vào tình huống. Nếu bạn quản lý máy chủ hoặc thao tác từ xa qua SSH, dòng lệnh sẽ là lựa chọn chính. Ngược lại, nếu bạn là người dùng máy tính để bàn và không quen với dòng lệnh, thì việc sử dụng GUI sẽ dễ dàng hơn.

4. Cách hủy lệnh khởi động lại

Lệnh hủy khởi động lại cơ bản

Nếu đã đặt lịch khởi động lại nhưng muốn hủy bỏ, bạn có thể sử dụng lệnh shutdown với tùy chọn -c.

sudo shutdown -c

Lệnh này sẽ hủy tất cả các lệnh khởi động lại hoặc tắt máy đã được lên lịch.

Cách kiểm soát thông báo đến người dùng khác

Nếu hệ thống có nhiều người dùng đăng nhập, thông báo về việc khởi động lại hoặc tắt máy sẽ tự động được gửi đến tất cả họ. Tuy nhiên, có thể ngăn chặn các thông báo này bằng cách sử dụng tùy chọn --no-wall.

sudo shutdown -c --no-wall

Lệnh này sẽ hủy khởi động lại mà không gửi thông báo đến những người dùng khác. Điều này hữu ích trong các tình huống có nhiều người dùng truy cập vào hệ thống và không cần thông báo.

5. Xử lý sự cố liên quan đến khởi động lại

Cách khắc phục khi không thể khởi động lại

Đôi khi, lệnh khởi động lại có thể không hoạt động đúng cách. Trong trường hợp này, có thể hệ thống bị treo hoặc thiếu tài nguyên. Để buộc hệ thống khởi động lại, có thể sử dụng lệnh sau:

sudo reboot -f

Lệnh này sẽ bỏ qua quy trình khởi động lại thông thường và khởi động lại ngay lập tức. Tuy nhiên, khởi động lại cưỡng bức có thể tiềm ẩn rủi ro cho hệ thống, vì vậy chỉ nên sử dụng trong tình huống khẩn cấp.

Cách kiểm tra nhật ký hệ thống

Nếu gặp sự cố khi khởi động lại, kiểm tra nhật ký hệ thống có thể giúp xác định nguyên nhân. Có thể sử dụng lệnh sau để xem các lỗi và cảnh báo liên quan đến khởi động lại:

journalctl -xe

Lệnh này sẽ hiển thị chi tiết nhật ký hệ thống, giúp chẩn đoán và khắc phục lỗi hiệu quả.

6. Câu hỏi thường gặp

Q: Sự khác biệt giữa “sudo reboot” và “sudo shutdown -r now” là gì?

A: Cả hai lệnh đều thực hiện khởi động lại, nhưng sudo shutdown -r now linh hoạt hơn vì cho phép đặt thời gian khởi động lại và kết hợp với các tùy chọn khác. sudo reboot là lệnh đơn giản hơn chỉ để khởi động lại ngay lập tức.

Q: Làm thế nào để hủy khởi động lại mà không gửi thông báo đến người dùng khác?

A: Có thể sử dụng lệnh sudo shutdown -c --no-wall để hủy khởi động lại mà không gửi thông báo đến những người dùng khác trên hệ thống.

7. Tổng kết: Cách tận dụng hiệu quả các lệnh khởi động lại

Các lệnh khởi động lại đóng vai trò quan trọng trong việc vận hành Ubuntu. Hiểu và sử dụng đúng các phương pháp khởi động lại bằng dòng lệnh và GUI, cách hủy khởi động lại, cũng như đặt lịch khởi động lại sẽ giúp duy trì sự ổn định của hệ thống và đảm bảo hiệu suất tối ưu.