By 佐川 直弘 | Naohiro Sagawa (運営者)

※記事内に広告を含みます。Amazonアソシエイトとして適格販売により収入を得ています。　

1. Giới thiệu

Ubuntu là một bản phân phối Linux mã nguồn mở được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Việc cập nhật định kỳ được khuyến nghị để tăng cường bảo mật và bổ sung các tính năng mới. Khi cập nhật, các lỗ hổng bảo mật sẽ được sửa chữa và các tính năng, phần mềm mới sẽ hoạt động hiệu quả hơn. Bài viết này hướng dẫn chi tiết cách cập nhật Ubuntu dành cho người mới bắt đầu, với cả hai phương pháp: sử dụng dòng lệnh và giao diện đồ họa (GUI).

2. Tổng quan về cách cập nhật Ubuntu

Ubuntu cung cấp hai cách chính để giữ cho hệ thống luôn ở trạng thái mới nhất: 1. Sử dụng giao diện đồ họa (GUI) 2. Sử dụng dòng lệnh (Terminal) Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết từng phương pháp.

Cập nhật bằng giao diện đồ họa (GUI)

1. Mở “Trình cập nhật phần mềm” (Software Updater)
   Đối với người dùng Ubuntu phiên bản Desktop, cách đơn giản nhất để cập nhật là sử dụng giao diện đồ họa. Mở menu ứng dụng, chọn “Trình cập nhật phần mềm” và kiểm tra các bản cập nhật có sẵn. Đối với người mới bắt đầu, đây là cách dễ dàng và trực quan nhất. Khi hệ thống tìm thấy bản cập nhật mới, nhấp vào “Cài đặt ngay” (Install Now) và nhập mật khẩu để bắt đầu quá trình cài đặt.
2. Khởi động lại hệ thống
   Sau khi cập nhật hoàn tất, một số cập nhật quan trọng (đặc biệt là kernel) yêu cầu khởi động lại hệ thống. Chọn “Khởi động lại ngay” để áp dụng các thay đổi.

Cập nhật bằng dòng lệnh (Terminal)

1. Chạy lệnh sudo apt update
   Mở Terminal (Ctrl+Alt+T) và chạy lệnh sau để lấy thông tin mới nhất về các gói phần mềm từ kho lưu trữ.

   sudo apt update

Lệnh này sẽ kiểm tra xem có bản cập nhật nào có sẵn cho các gói phần mềm đã cài đặt hay không. Sau khi chạy lệnh, hệ thống sẽ hiển thị danh sách các gói có thể cập nhật.

2. Chạy lệnh sudo apt upgrade
   Sau khi danh sách các bản cập nhật đã được tải về, chạy lệnh sau để nâng cấp các phần mềm đã cài đặt.

   sudo apt upgrade

Lệnh này sẽ cập nhật tất cả các gói lên phiên bản mới nhất. Khi được hỏi, nhập Y để xác nhận quá trình nâng cấp.

3. Chạy lệnh sudo apt full-upgrade (Tùy chọn)
   Nếu bạn muốn thực hiện nâng cấp toàn diện (bao gồm cả thay đổi hệ thống lớn và cập nhật kernel), sử dụng lệnh sau:

   sudo apt full-upgrade

Lệnh này sẽ tự động xóa các gói không cần thiết để tối ưu hóa hệ thống.

3. Cách nâng cấp phiên bản Ubuntu

Bên cạnh việc cập nhật các gói phần mềm, Ubuntu cũng cho phép nâng cấp toàn bộ hệ điều hành lên phiên bản mới hơn. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các phiên bản hỗ trợ dài hạn (LTS), vì việc chuyển sang LTS mới sẽ giúp hệ thống duy trì tính ổn định và bảo mật.

Nâng cấp bằng giao diện đồ họa (GUI)

Khi một phiên bản Ubuntu mới có sẵn, hệ thống sẽ tự động thông báo cho bạn. Khi nhận được thông báo, nhấp vào “Nâng cấp” để chuyển sang phiên bản mới.

Nâng cấp bằng dòng lệnh (Terminal)

1. Cập nhật hệ thống trước khi nâng cấp
   Trước tiên, hãy đảm bảo hệ thống đang chạy phiên bản cập nhật mới nhất bằng cách chạy lệnh sau:

   sudo apt update && sudo apt upgrade

2. Chạy lệnh nâng cấp
   Nếu có phiên bản mới của Ubuntu, chạy lệnh sau để tiến hành nâng cấp:

   sudo do-release-upgrade

Thực hiện theo hướng dẫn trên màn hình để hoàn tất quá trình nâng cấp. Sau khi cập nhật xong, hệ thống sẽ tự động khởi động lại.

4. Bảo trì sau khi cập nhật

Sau khi cập nhật, có thể vẫn còn một số gói không cần thiết trong hệ thống. Việc loại bỏ chúng sẽ giúp giải phóng dung lượng ổ đĩa và giữ cho hệ thống hoạt động mượt mà.

1. Chạy lệnh sudo apt autoremove
   Để xóa các gói không còn cần thiết, chạy lệnh sau:

   sudo apt autoremove

Lệnh này sẽ tự động xóa các gói cũ và không cần thiết, giúp hệ thống hoạt động hiệu quả hơn.

5. Xử lý sự cố và các phương pháp tốt nhất

Cách khắc phục lỗi

Đôi khi trong quá trình cập nhật, có thể xảy ra lỗi. Nếu gặp lỗi, bạn nên kiểm tra thông báo lỗi trên Terminal và tìm kiếm giải pháp trên Internet.

1. Xử lý lỗi sudo apt update
   Nếu xuất hiện lỗi khi chạy lệnh sudo apt update, hãy kiểm tra những dòng cuối cùng trên Terminal để xác định nguyên nhân và tìm cách khắc phục.

Cấu hình cập nhật tự động

Việc bật tính năng cập nhật tự động giúp hệ thống luôn ở trạng thái mới nhất mà không cần cập nhật thủ công. Bạn có thể kích hoạt cập nhật tự động trong mục “Phần mềm và cập nhật” (Software & Updates) để tự động cài đặt các bản cập nhật quan trọng.

6. Tổng kết

Việc cập nhật thường xuyên giúp đảm bảo bảo mật và tối ưu hóa hệ thống Ubuntu. Hiểu cách cập nhật thông qua cả giao diện đồ họa (GUI) và dòng lệnh sẽ giúp bạn dễ dàng quản lý hệ thống của mình. Sau khi cập nhật, hãy nhớ thực hiện các bước bảo trì để hệ thống luôn ổn định và hoạt động trơn tru.

7. Câu hỏi thường gặp (FAQ)

1. Cập nhật Ubuntu có làm mất dữ liệu không?
   Thông thường, việc cập nhật không làm mất dữ liệu, nhưng bạn nên sao lưu dữ liệu quan trọng trước khi cập nhật để đảm bảo an toàn.
2. Sự khác biệt giữa cập nhật hệ thống và nâng cấp phiên bản?
   Cập nhật hệ thống chỉ bao gồm các bản vá bảo mật và sửa lỗi, trong khi nâng cấp phiên bản sẽ chuyển hệ thống sang một bản phát hành Ubuntu mới hơn.
3. Làm gì khi gặp lỗi trong quá trình cập nhật?
   Khi gặp lỗi, kiểm tra thông báo lỗi trên Terminal và tìm kiếm giải pháp trên Internet hoặc diễn đàn hỗ trợ của Ubuntu.