Nguyên nhân và cách khắc phục màn hình đen khi Ubuntu không khởi động｜Hướng dẫn cho người mới bắt đầu

By 佐川 直弘 | Naohiro Sagawa (運営者)

※記事内に広告を含みます。Amazonアソシエイトとして適格販売により収入を得ています。　

1. Giới thiệu

Gặp phải sự cố Ubuntu không khởi động và chỉ hiển thị màn hình đen có thể là một vấn đề rất căng thẳng đối với nhiều người dùng. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn các bước cụ thể để khắc phục sự cố này. Đặc biệt, chúng tôi sẽ giải thích bằng những từ ngữ đơn giản, dễ hiểu, giúp ngay cả những người mới sử dụng cũng có thể làm theo một cách dễ dàng.

2. Nguyên nhân chính của màn hình đen

2.1 Lỗi trình điều khiển (driver) đồ họa

Một trong những nguyên nhân chính khiến Ubuntu dừng lại ở màn hình đen là do trình điều khiển đồ họa gặp vấn đề. Điều này thường xảy ra trên các máy tính có GPU chuyên dụng như NVIDIA hoặc AMD, khi trình điều khiển không tương thích hoặc không được cập nhật đúng cách. Khi driver đồ họa không thể hiển thị giao diện đồ họa của Ubuntu một cách chính xác, kết quả là màn hình đen xuất hiện.

2.2 Lỗi cài đặt GRUB

GRUB (GRand Unified Bootloader) là chương trình đầu tiên được tải khi khởi động Ubuntu. Nếu cài đặt GRUB không chính xác, Ubuntu có thể gặp lỗi khi khởi động và dừng lại ở màn hình đen. Sự cố này thường xảy ra trên hệ thống cài đặt nhiều hệ điều hành hoặc sau khi cập nhật hệ thống.

2.3 Kết nối phần cứng bị lỗi

Một nguyên nhân thường bị bỏ qua là sự cố kết nối phần cứng, chẳng hạn như dây cáp màn hình lỏng hoặc màn hình bị hỏng. Những vấn đề vật lý này có thể khiến người dùng lầm tưởng rằng hệ thống không khởi động được. Đặc biệt, trên laptop, có thể xảy ra lỗi kết nối giữa màn hình tích hợp và bo mạch chính.

3. Các bước kiểm tra trước khi sửa lỗi

3.1 Kiểm tra kết nối màn hình và dây cáp

Bước đầu tiên cần kiểm tra là kết nối phần cứng. Hãy đảm bảo rằng màn hình và máy tính được kết nối chắc chắn. Nếu dây cáp bị lỏng hoặc màn hình gặp vấn đề, hệ thống có thể vẫn hoạt động bình thường nhưng chỉ hiển thị màn hình đen.

3.2 Thử khởi động lại

Nhấn tổ hợp phím Ctrl + Alt + Del để buộc hệ thống khởi động lại. Trong nhiều trường hợp, phương pháp đơn giản này có thể khắc phục sự cố. Hãy kiểm tra xem Ubuntu có thể khởi động bình thường sau khi khởi động lại hay không.

3.3 Hiển thị menu GRUB

Một bước tiếp theo quan trọng là thử hiển thị menu GRUB bằng cách nhấn giữ phím Shift trong khi khởi động Ubuntu. Nếu menu GRUB hiển thị, bạn có thể sử dụng nó để khắc phục sự cố. Nếu menu GRUB không xuất hiện, rất có thể vấn đề nằm ở cấu hình GRUB.

4. Giải pháp 1: Khởi động trong chế độ đồ họa an toàn (Safe Graphics Mode)

4.1 Các bước thực hiện

Nếu có thể truy cập menu GRUB, hãy chọn “Tùy chọn nâng cao cho Ubuntu” và khởi động ở chế độ phục hồi (Recovery Mode). Sau đó, trong menu, chọn “Tiếp tục khởi động bình thường (Chế độ đồ họa an toàn)”. Chế độ này sẽ khởi động Ubuntu với độ phân giải thấp, giúp tránh được lỗi do trình điều khiển đồ họa gây ra.

4.2 Kết quả mong đợi

Nếu Ubuntu khởi động thành công trong chế độ đồ họa an toàn, điều đó có nghĩa là sự cố liên quan đến trình điều khiển đồ họa. Khi hệ thống hoạt động ở chế độ này, bạn có thể kiểm tra lại cài đặt trình điều khiển và thực hiện cập nhật hoặc cài đặt lại nếu cần.

5. Giải pháp 2: Cập nhật GRUB

5.1 Cập nhật GRUB bằng lệnh

Nếu nguyên nhân khiến Ubuntu không khởi động là do cài đặt GRUB, bạn có thể cập nhật GRUB theo cách thủ công. Mở terminal và chạy lệnh sau:

sudo update-grub

Lệnh này sẽ tái tạo các thiết lập khởi động hiện tại và đảm bảo rằng hệ thống tải đúng cấu hình khi khởi động.

5.2 Cài đặt lại GRUB

Trong một số trường hợp, cần phải cài đặt lại GRUB. Bạn có thể thực hiện điều này bằng cách chạy lệnh sau:

sudo grub-install /dev/sda

Thao tác này sẽ cài đặt lại GRUB trên ổ đĩa chính, giúp khắc phục lỗi khởi động.

6. Giải pháp 3: Cài đặt lại trình điều khiển NVIDIA

6.1 Gỡ bỏ trình điều khiển NVIDIA

Nếu bạn sử dụng GPU NVIDIA, trình điều khiển cũ có thể là nguyên nhân khiến Ubuntu không khởi động được. Trước tiên, hãy gỡ bỏ trình điều khiển cũ bằng lệnh sau:

sudo apt purge nvidia*

6.2 Cài đặt lại trình điều khiển

Sau khi gỡ bỏ trình điều khiển cũ, hãy cài đặt lại phiên bản thích hợp bằng lệnh:

sudo apt install nvidia-driver-470

Sau khi cài đặt xong, hãy khởi động lại hệ thống để kiểm tra xem sự cố đã được khắc phục chưa.

7. Giải pháp 4: Kiểm tra ổ cứng

7.1 Kiểm tra tình trạng ổ cứng

Một nguyên nhân khác khiến Ubuntu không khởi động được có thể là do lỗi ổ cứng. Bạn có thể sử dụng Live CD hoặc USB để khởi động tạm thời Ubuntu và kiểm tra lỗi ổ cứng bằng lệnh:

sudo fsck /dev/sda

7.2 Sửa lỗi ổ cứng

Nếu phát hiện lỗi, bạn có thể thử sửa lỗi bằng lệnh `fsck`. Nếu việc sửa lỗi thành công, hệ thống có thể hoạt động bình thường sau khi khởi động lại.

8. Kết luận

Sự cố Ubuntu bị màn hình đen khi khởi động có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân như lỗi trình điều khiển đồ họa, cấu hình GRUB sai hoặc lỗi phần cứng. Nếu đã thử tất cả các cách trên mà vẫn không thể khắc phục, bạn có thể cân nhắc cài đặt lại Ubuntu hoặc tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia. Chúng tôi hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề của mình một cách hiệu quả.

9. Câu hỏi thường gặp (FAQ)

9.1 Tại sao Ubuntu lại bị màn hình đen khi khởi động?

Trong hầu hết các trường hợp, vấn đề đến từ lỗi trình điều khiển đồ họa hoặc cấu hình GRUB sai. Đặc biệt, nếu bạn sử dụng GPU NVIDIA hoặc AMD và trình điều khiển chưa được cài đặt đúng, sự cố màn hình đen có thể xảy ra.

9.2 Làm thế nào để cập nhật GRUB?

Bạn có thể cập nhật GRUB bằng cách mở terminal và chạy lệnh:

sudo update-grub

Lệnh này sẽ làm mới cấu hình khởi động, giúp hệ thống khởi động đúng cách.

9.3 Nếu chế độ Safe Graphics Mode không khắc phục được sự cố thì làm thế nào?

Nếu chế độ Safe Graphics Mode không giúp khắc phục sự cố, có thể vấn đề liên quan đến GRUB hoặc lỗi ổ cứng. Hãy thử cập nhật lại GRUB hoặc kiểm tra tình trạng ổ cứng để xác định nguyên nhân.